Мазмұны
- Остеопороздың формалары
- Остеопороздың симптомдары
- Остеопороздың диагностикасы және профилактикасы
- Остеопороздың емі және профилактикасы
Остеопороз - сүектің тығыздығының төмендеуімен, сүйек тіні құрылымының бұзылуымен және солардың салдарынан тіпті кішігірім жарақаттанудың өзінде сүйектің сынуымен сипатталатын дегенерациялық сүйек ауруы1.
Остеопороздың жиілігі мен айқындығы жас ұлғайған сайын үздіксіз артады. Осылайша, Қазақстанда және ТМД елдерінде 50 жастан асқан адамдарда остеопороз әйелдердің 34%-ында және ерлердің 27%-ында кездеседі1.
Остеопороздың екі негізгі түрі бар:
- Бастапқы остеопороз. Сүйектің құрылымдық компоненттерінің жетіспеушілігі белгілі бір себепсіз оқшауланған ауру ретінде дамиды. Бұған әйелдердегі постменопаузалық остеопороз да кіреді. Бастапқы остеопороз дұрыс тамақтанбау және қоршаған орта факторларының әсерінен ағзада әртүрлі микроэлементтер мен дәрумендердің жетіспеушілігінің көрінісі болып саналады.
- Қайталама остеопороз. Гормондық немесе жұқпалы аурудың (әдетте созылмалы) теріс әсерінен, сондай-ақ белгілі бір дәрі-дәрмектерді (глюкокортикоидтарды) қабылдау себепті дамиды. Қайталама остеопороздың пайда болуының көптеген белгілі себептері бар1.
Остеопороздың симптомдары
Остеопороздың диагностикасы және профилактикасы
Остеопороздың диагностикасы және профилактикасы үшін сүйек метаболизмінің әртүрлі биохимиялық маркерлері (мысалы, остеокальцин, паратгормоны, D дәрумені, қан сарысуындағы CrossLaps және т.б.), гистологиялық (микроскопиялық зерттеу үшін сүйектің бір бөлігі алынады) және сәулелік (рентгенография, компьютерлік томография, денситометрия) зерттеу әдістері қолданылады3.
Алайда остеопороз диагностикасының алтын стандарты сүйектің минералдық тығыздығын анықтаудың радиологиялық әдісі болып табылады. Бұл әдіс сүйектегі минералдардың концентрациясын шартты бірліктерде көрсетуге мүмкіндік береді.
Зерттеу нәтижелері бойынша, остеопороз ауырлығының 3 дәрежесі (кезең) болады:
- Остеопения
- Остеопороз
- Ауыр остеопороз1
Кезеңдерге бөлу мұнан былайғы емдеу және алдын алу шараларының жоспарын анықтау үшін негізгі фактор болып табылады.
Остеопороздың емі және профилактикасы
Остеопорозды емдеу мен алдын алудағы негізгі мақсат - сүйектің минералдық тығыздығын арттыру және осылайша төмен жарақаттық сынықтардың пайда болу қаупін азайту2. Ауруды емдеу және одан әрі оның алдын алу үшін дәрілік препараттардың екі түрі қолданылады:
- Резорбцияға қарсы препараттар (сүйек тінінің ыдырау қарқындылығын төмендетеді).
- Анаболикалық препараттар (сүйектің түзілу қарқындылығын арттырады)1